1206 онд Онон мөрний эхэнд Монголын ноёдын Их Хуралдай болж, олон монгол овог аймгийг нэгтгэсэн Монголын Тулгар Төр улс байгуулагдсаныг зарлан тунхагласан билээ.Энэ Хуралдайгаар Тэмүжинг бүх Монголын Их эзэн хаан хэмээн өргөмжилж түүнд Чингис Хаан цол өргөжээ.
Ийнхүү Монголын Эзэнт Улс байгуулагдсаны 800 жилийн ой энэ жил тохиож байна.Би энэ их ойн өмнө Монголын бүх үеийн зоосон ба цаасан мөнгөний тухай томоохон хэмжээний вебсайт хийж гаргахыг зорьсон юм.
Нумизматик гэдэг ухагдахуун нь мөнгө зоос цуглуулах хоббитой цөөн хэдэн хүний хувийн сонирхолын хэрэг төдий бус харин аль ч улс орны түүх, улс төр, нийгэм эдийн засаг, хэл соёлын зэрэг шинжлэх ухааны олон салбаруудтай уялдаа холбоо бүхий тодорхой томоохон ойлголт юм. Тийм ч учраас дэлхийн улс орнууд өөрийн эрт эдүгэгийн мөнгөний түүхийг судлахад ихээхэн хүч анхаарал тавьж, маш нарийн судалгаа дүгнэлт, мэдээлэл боловсруулж байдаг ба энэ нь жилээс жилд өргөжсөөр тухайн орныхоо түүхийн шинжлэх ухааны нэгэн салбар болтлоо тэлсэн байх аж. Олон улс орон өөрийн мөнгөний музей байгуулж үндэсний түүхэн дурсгалуудаа нандигнан хадгалж байна.
Энэхүү вэбсайт д орсон мэдээллүүд нь эртний ба орчин үе гэсэн хоёр үндсэн хэсэгт хуваагдана.
Монголын эртний түүхийн дурсгалуудын дотор ХШ ХIV зууны Монголын нумизматикийн дурсгалууд томоохон байр суурь эзлэх ёстои юм. Энэ үеийн Монголын зоосон мөнгө өөрийн хэлбэр хийц, тархсан газар орон, зоосон дээрхи бичээсийн хэв маяг утга агуулгыи хувьд өвөрмөц онцлоготой тул дэлхийн эртний зоос судлаачдыи анхаарлыг ихээхэн татаж байдаг. ХШ ХIV зууны Монголын цаасан ба зоосон мөнгөний асуудал бол дундад зууны дэлхийн түүхтэй нарийн холбоотой тул олон орны түүхч эрдэмтэд энэ асуудалд анхаарлаа хандуулж эрдэм шинжилгээхий олон арван зохиол бүтээл туурвижээ. Монголын нумизматикийн нэн ховор дурсгалууд ОХУ, Хятад, Англи,Герман, АНУ, Тайван, Узбекистан, Гүрж, Армян, Турк зэрэг олон орны музейнүүдэд дэлгээстэй байна. Туркийн Yapi Kredi, Саудын Арабын El Khalifa зэрэг банкууд Монголын үзэмж төгөлдөр зооснуудыг хэдэн зуугаар нь цуглуулан нандигнан хадгалсан байна.
Зоос судлаачид Монголын зоосон дээрхи эртний монгол хаадын овог угсааны тамгыг гойд сонирхон энэ талаар эрчимтэй судалгаа явуулж байна.
Манай Монголд эртний өвгөд дээдсийн нандин дурсгал болсон Их Хаадынхаа зоосон мөнгийг аль болох өргөн далайцтай судлахад холбогдох байгууллагууд анхаарлаа хандуулна гэдэгт итгэж энэ үйл хэрэгт өчүүхэн хүчээ өргөсүгэй хэмээсний тул энэхүү вэбсайтийг чадан ядан бүтээлээ. Нөгөөтэйгээр Монголын зоос судлаач, сонирхогчдын хүрээг өргөжүүлэх, Монголын нумизматикт холбогдох шинэ сонин мэдээлэл цуглуулахад энэхүү вэбсайтын бас нэгэн зорилго оршино. Энэ вэбсайт нь Монгол дахь ийм төрлийн анхны вэбсайт учраас энд алдаа оноо, дутуу зүйл мэдээж байгаа биз. Гэвч энэ вэбсайтийг цаашид улам боловсронгуй болгож, шинэ шинэ мэдээллээр байнга сэлбэн баяжуулж байхаар төлөвлөж байгаа юм. Иймд миний энэ вэбсайтад зочилж буй хэн боловч надтай чөлөөтэй харилцаж, вэбсайтад шинэ сонирхолтой мэдээлэл цуглуулж, түүнийг улам бүр төгөлдөржүүлэхэд сэтгэл харамгүй туслана гэдэгт итгэж байна.
Таныг гүнээ хүндэтгэсэн,
Бадарчийн Нямаа
0 comments:
Post a Comment